Datum:

Voortgang opvanglocatie Winkelsteeg

De gemeente Nijmegen heeft in april 2023 samen met het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) een Tijdelijke Gemeentelijke Opvanglocatie (TGO) voor 1.200 personen op sportpark Winkelsteeg geopend. De locatie zou 1 maart 2024 sluiten maar het COA heeft laten weten dat het niet lukt om voor alle bewoners vóór 1 maart 2024 een andere plek te vinden. Naar verwachting is twee maanden langer nodig voor verdere afbouw van de locatie. Sinds eind januari geldt er al wel een instroomstop. Dit betekent dat de plekken niet meer worden opgevuld als bewoners van de noodopvang naar andere locaties (door)verhuizen. 

Het gemeentebestuur heeft bij het COA aangegeven twee maanden te lang te vinden, ook omdat de gemeente omwonenden en betrokkenen al eerder om begrip hebben moeten vragen voor een verlenging. Het gemeentebestuur begrijpt dat het COA volledig afhankelijk is van de medewerking van andere gemeenten om voor voldoende opvangplaatsen en huurwoningen elders in het land te zorgen. 

Het uitgangspunt van de gemeente Nijmegen is altijd geweest dat we mensen die op de vlucht zijn, niet op straat laten staan. Het gemeentebestuur doet er alles aan om het COA te bewegen om de uitplaatsing te versnellen omdat Nijmegen op de Winkelsteeg zo snel mogelijk wil starten met de voorbereidende werkzaamheden voor woningbouw. 

Omdat het  archeologisch onderzoek en andere werkzaamheden in fasen worden opgepakt,  loopt de bouwplanning geen vertraging op. 

Tijdlijn tijdelijke gemeentelijke opvang Winkelsteeg 

Het COA heeft half september 2023 aan de gemeente Nijmegen gevraagd om de tijdelijke gemeentelijke opvanglocatie Winkelsteeg langer open te houden. Het COA heeft nog steeds grote moeite met het vinden van voldoende (nood)opvangplekken. Er is te weinig ruimte vrij in asielzoekerscentra om mensen vanuit de noodopvang een plek te geven, en er zijn te weinig woningen voor mensen die al een verblijfsvergunning hebben. 

Het verzoek van het COA plaatste het college van burgemeester en wethouders voor een dilemma want eerder was afgesproken dat de opvang uiterlijk 1 november 2023 zou sluiten. Het college wilde voor besluitvorming graag weten wat omwonenden en organisaties in de buurt van de TGO van verlenging vinden.  Om met de omwonenden en de organisaties in gesprek te gaan organiseerde de gemeente op donderdag 28 september een bijeenkomst waarvoor direct omwonenden en belangstellenden werden uitgenodigd. Daar waren zo’n 35 bewoners aanwezig. Er was een prettige sfeer waarin voor- en tegenargumenten, zorgen en klachten tips en ideeën naar voren werden gebracht. 

Ook de gemeenteraad stemde 4 oktober 2023 in met verlenging. Alle belangen afwegende heeft het college van burgemeester en wethouders besloten de opvang te verlengen tot 1 maart 2024. De afbouw van de locatie lijkt nu helaas toch wat langer te gaan duren. 

Vragen en antwoorden

Wie worden er opgevangen in de tijdelijke gemeentelijke opvang?

Het gaat om families met kinderen en alleenreizende mannen. Mensen die asiel aanvragen komen uit verschillende landen. Er is plek voor maximaal 1.200 bewoners. Mensen waarvan vooraf duidelijk is dat zij geen kans maken op asiel, zullen hier niet komen. Bijvoorbeeld mensen die uit een veilig land komen.

Omdat de TGO binnenkort gaat sluiten geldt er sinds eind januari 2024 een instroomstop. Plekken worden niet meer opgevuld als bewoners van de noodopvang naar andere locaties doorverhuizen. 

Wat is crisisnoodopvang?

Crisisnoodopvangplekken zijn tijdelijke, eenvoudig ingerichte opvangplekken. Denk aan de crisisnoodopvangplekken op Heumensoord in 2015/2016 en 2021. 

Waarom is er tijdelijke opvang?

Er is dringend extra opvang nodig voor mensen die asiel aanvragen in Nederland. Het opvangcentrum in Ter Apel heeft op dit moment niet genoeg plek om iedereen die in Nederland aankomt op te vangen. Dit komt omdat de doorstroming niet snel genoeg gaat. De Rijksoverheid vraagt daarom alle veiligheidsregio’s en de gemeentes om tijdelijk extra crisisnoodopvangplekken aan te bieden voor mensen die in Nederland asiel hebben aangevraagd. 

Hoe is de crisisnoodopvanglocatie op sportpark Winkelsteeg ingericht? 

De gemeente heeft het terrein zo snel mogelijk ingericht. De locatie bestaat uit 6 paviljoens met verwarmde slaapruimtes voor 160 personen. Ook zijn er 50 woonunits voor 4 of 6 personen, waarin vooral ouders en kinderen zullen wonen. Verder zijn er douche/toilet- en ontmoetingsruimten. 

Crisisnoodopvangplekken zijn tijdelijke, eenvoudig ingerichte opvangplekken. Mensen krijgen er een slaapplek en maaltijden en zij kunnen er douchen en de was doen. De gemeente gaat in gesprek met het Rijk over onderwijsaanbod voor de leerplichtige kinderen die hier tijdelijk zullen wonen.

Wanneer?

De opvanglocatie is 22 april 2023 geopend. De opvang blijft open tot 1 maart 2024. Het COA heeft onlangs aangegeven twee maanden extra nodig te hebben om voor alle bewoners een andere plek te vinden. 

Hoe verloopt het contact met de omgeving? 

Zoals beloofd aan omwonenden, wordt de situatie op en rond de opvang goed gevolgd. Zo fietsen er dagelijks beveiligers door de wijk en bij het winkelcentrum, zijn er korte lijnen met bewoners en winkeliers, en is men 24 uur per dag bereikbaar voor noodgevallen. Pas was er een bijeenkomst met een vertegenwoordiging van buurtbewoners , en er is goed contact met de woonlocatie van Pluryn. Ook houden de beveiligers van de opvang een oogje in het zeil op het terrein van Pluryn. Er zijn tot nu toe vrijwel geen klachten vanuit de buurt geweest.

In april is er een inloopavond gehouden waar omwonenden vragen konden stellen. Ook was er zaterdag 15 april een open dag op de opvanglocatie. De inwoners van andere Nijmeegse wijken hebben de afgelopen keren dat opvang dringend nodig was, laten zien dat mensen in nood hier welkom zijn. Wij hopen ook nu weer op uw begrip en steun.

Waarom deze locatie?

De locatie is direct beschikbaar voor de periode die nodig is. Het terrein is vlak en geschikt voor inrichting. Er zijn al allerlei voorzieningen als water en stroom.

Zijn er maatschappelijke acties?

Bindkracht10 en het gemeentelijk sportbedrijf organiseren de dagbestedingsactiviteiten voor de mensen in de opvang. De bewoners vullen hun dag met onder meer activiteiten als taalles, fitness, voetbal, outdoor gym en kleding naaien. Ook is er een werkplaats waar bewoners fietsen opknappen en repareren. Twee bewoners zijn kapper en knippen hun medebewoners. 

Zijn er vrijwilligers nodig?

De inzet van vrijwilligers op de crisisnoodopvang wordt gecoördineerd door Bindkracht10 en Vrijwilligers. Op dit moment zijn er geen nieuwe vrijwilligers nodig. 

Wat is er te doen voor de kinderen in de opvang? 

De kinderen van 4 en 5 jaar gaan naar school, voor de kinderen van 6 tot 12 jaar is er een alternatief programma met een dagdeel taalles, een dagdeel sport en spel en een dagdeel cultuur. Ook voor de kinderen van 12 tot 18 jaar is er een lesprogramma. 

Voor de kleinere kinderen is er op de opvang een speeltuintje waar veel gebruik van wordt gemaakt. Er is een kinderspeelkamer en er zijn dagelijkse activiteiten zoals sport, spel en verkleden. 

Hoeveel andere opvangplekken zijn er in Nijmegen?

Sportpark Winkelsteeg de enige locatie voor crisisnoodopvang in Nijmegen. 

Het aantal opvangplekken in het bestaande asielzoekerscentrum (AZC) aan de Dommer van Poldersveldtweg wordt op dit moment ook uitgebreid. Verder is er een tijdelijk AZC aan de Stieltjesstraat. Daarnaast zijn er  verschillende gemeentelijke noodopvanglocaties voor mensen uit Oekraïne. Niet alleen Nijmegen helpt mee om extra opvangplekken voor asielzoekers uit Ter Apel te regelen. Andere gemeenten in onze Veiligheidsregio doen dat ook.

Waar gaan deze mensen straks naartoe?

De mensen die hier worden opgevangen, blijven tijdelijk. Zij gaan niet allemaal naar het AZC in Nijmegen en komen niet allemaal permanent in Nijmegen (of Nederland) te wonen. Tijdens het asielproces blijven asielzoekers in een opvanglocatie: bijvoorbeeld een asielzoekerscentrum, of zoals nu in Nijmegen in een noodopvanglocatie. Als er plek ontstaat in de al bestaande AZC’s, kan het zijn dat de asielzoekers daar naartoe verhuizen. 

Als de asielzoekers een tijdelijke verblijfsvergunning krijgen en daardoor statushouder worden, kunnen ze woonruimte krijgen in een Nederlandse gemeente. Dat kan overal in Nederland zijn. Hoeveel dat er zijn, hangt af van de grootte van de gemeente.

Wat is het COA?

Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) zorgt voor de opvang van asielzoekers in Nederland tijdens het hele asielproces. Dit betekent dat het COA zorgt voor opvang en begeleiding: vanaf het moment dat de asielzoeker asiel aanvraagt in Nederland, tot aan het moment dat de asielzoeker Nederland moet verlaten of een verblijfsvergunning krijgt. Het COA vangt asielzoekers op in asielzoekerscentra (AZC) of in noodopvanglocaties in het hele land. Meer informatie staat op de website van het COA. Op deze website vindt u ook een uitlegfilmpje over wat het betekent als er een opvanglocatie in uw buurt komt en hoe asiel werkt in Nederland.

Documenten