“Helemaal stoppen met hout stoken is lastig, maar het moet wel anders”
De Stookstory van Henk: Henk houdt van stoken, maar steekt de kachel minder vaak aan.
Veel mensen vinden houtstook gezellig, zo ook Henk. Maar bij houtstook komen veel vervuilende stoffen vrij, zoals fijnstof. In 2019 berekende het RIVM dat houtstook zelfs voor bijna een kwart van alle fijnstofuitstoot in Nederland zorgde. Elke keer dat we hout stoken, wordt de lucht dus een beetje meer vervuild. Helemaal stoppen met houtstoken vinden veel mensen lastig. Maar dit betekent ook dat minder stoken, helpt om de lucht een stukje schoner te maken. In de rubriek Stookstories deelt de gemeente Nijmegen verhalen van Nijmeegse stokers. Zij vertellen hoe zij zo sociaal mogelijk stoken en wanneer zij het vuur uit laten.
Het stoken met zijn houtkachel is huiselijk en geeft een aangename warmte, vindt Nijmegenaar Henk. Tegelijk gaat het milieu hem aan het hart. Hoe laat Henk dit samengaan?
Voor Henk begon het stoken van hout in 2010, toen hij en zijn partner hun hoekwoning in Nijmegen-Oost lieten renoveren. “We hebben toen overal dubbel glas laten aanbrengen. En extra isolatie. Het was ook wel nodig om dat te laten doen, want het huis is uit 1910.”
Omdat er een rookkanaal aanwezig was, was het mogelijk om een houtkachel te plaatsen. “We waren er erg blij mee”, herinnert Henk zich. “Het stoken van de kachel heeft iets heel gezelligs en er komt een prettig soort warmte vanaf.”
Bewustwording
Toch betwijfelt Henk of hij ook nu voor een houtkachel zou hebben gekozen, als de renovatie vandaag plaats zou vinden. “Met de kennis van nu hadden we het misschien niet gedaan”, zegt Henk. “Ik denk dat mij pas rond 2017 duidelijk is geworden hoe vervuilend de houtrook is, door berichtgeving in de media. Over fijnstof en andere schadelijke stoffen. Sinds ik dat weet, ben ik een stuk minder gaan stoken. Ik ben van een paar keer per week naar één keer in de twee weken gegaan.”
Daarnaast doet Henk wat hij kan om de vervuiling te beperken. Zo volgde hij in 2022 een stookcursus, die inwoners op kosten van de gemeente konden volgen. “Dat was erg leerzaam”, herinnert Henk zich. “Ik maak het vuur nu op een heel andere manier aan. Niet meer van onderaf en met aanmaakblokjes, maar met houtjes en van bovenaf. ‘Op zijn Zwitsers’, wordt dit genoemd. Er staat ook een video over op YouTube. De temperatuur loopt bij deze methode sneller op en er vindt bijna meteen een goede verbranding plaats van de gassen die anders stinkend naar de schoorsteen zouden gaan.”
“Gezien het belang dat ik hecht aan het milieu, heb ik over het stoken van hout altijd wel een klein beetje een schuldgevoel”, geeft Henk toe. “Maar aan de andere kant láát ik verschillende dingen uit milieuoverwegingen. We hebben bijvoorbeeld geen auto en de thermostaat gaat sinds vorig jaar tot maximaal 18 graden. Dat went trouwens, ik kan het iedereen aanraden. Daarnaast hebben we in september een katalysator laten plaatsen in het rookkanaal. Ik vind het gewoon te leuk om toch nog af en toe te kunnen stoken.”
Vier stooktips van Henk
Gebruik aanmaakhoutjes van bijvoorbeeld vurenhout en met was geïmpregneerde houtsnippers om het vuur aan te maken en begin van boven. (Aanmaakhout en houtkrullen in was zijn op internet goed te verkrijgen.) Stook alleen goed gedroogd hout en stook al helemaal niets anders dan hout, zoals papier of spaanplaat. Bekijk een video hierover op YouTube, getiteld ‘Hout stoken met minder overlast’. En ten slotte: check voordat je de open haard aan doet de online Stookwijzer van het RIVM. Die geeft aan of er een actueel alert is om niet te stoken.
Sociaal stoken is prettig voor iedereen
De gemeente Nijmegen zet zich in om inwoners bewust te maken van de effecten van houtstook. Gezond stoken bestaat niet, want er komen bij hout stook altijd stoffen vrij. Toch kunnen ook kleine stappen helpen om de lucht schoner te maken.
Waar let je op en wat kan je doen om dit zo slim mogelijk aan te pakken, zodat anderen er zo min mogelijk last van ondervinden? Ga voor stooktips naar nijmegen.nl/houtstoken en bekijk de Stookwijzer.
