Digitale toegankelijkheid

Gemeente Nijmegen vindt het belangrijk dat iedereen haar digitale informatie kan lezen, op ieder apparaat, op ieder moment en op iedere locatie, ongeacht leeftijd, ervaring, situatie of beperking.  Met iedereen bedoelen we dan ook echt iedereen, dus ook de 4 miljoen mensen die een  functionele beperking hebben. Mensen met een functiebeperking in Nederland (Bron: Microsoft Toegankelijk):

Met iedereen bedoelen we ook senioren, mensen die Nederlands als tweede taal spreken, mensen die een tijdelijke beperking hebben (gebroken arm, oogoperatie, oorinfectie) en mensen die beperkt worden door een situatie of de omgeving waarin ze zitten (stiltecoupé in de trein, lege batterijen van een draadloze muis).

Een toegankelijke website zorgt voor betere vindbaarheid via zoekmachines en kan het zelfs de drukte bij een Klant Contact Centrum verminderen. Een toegankelijke website werkt in alle browsers en op alle apparaten. Dit maakt de website voor veel mensen een stuk gebruikersvriendelijk.

Sinds 23 september 2018 is de wet van kracht die toepassing van de standaard voor toegankelijkheid (EN 301 549) verplicht stelt. Hierin staat dat overheidswebsites moeten voldoen aan  50 succescriteria die geformuleerd zijn in de WCAG 2.1 (Web Content Accessibility Guidelines). Leesbare informatie over de richtlijnen is te vinden op de website DigiToegankelijk.

Websites van de overheid moeten op iedere website die onder haar verantwoordelijkheid valt een toegankelijkheidsverklaring plaatsen. In deze verklaring moet aangetoond worden dat er een audit heeft plaatsgevonden op digitale toegankelijkheid en dat deze  is opgebouwd via de WCAG-EM (Evaluation Methodology).

De toegankelijkheidsrichtlijnen maken een wezenlijk deel uit van de Gemeentelijke inkoopvoorwaarden bij IT: in artikel 6 van deze GIBIT staat dat een product moet voldoen aan de Gemeentelijke ICT-kwaliteitsnormen, waar in hoofdstuk 6 verwezen wordt naar bovengenoemde Europese standaard.

Speciaal voor leveranciers heeft Logius praktische tips opgesteld waar je rekening mee moet houden bij het bouwen van een digitaal product. Daarnaast zijn er inmiddels veel tools beschikbaar die automatische testen op digitale toegankelijkheid. 

In dit artikel van de VNG staat een checklist waarin leveranciers aan kunnen geven in hoeverre hun product voldoet aan de succescriteria van de WCAG 2.1.

Check op toegankelijkheid via de browser

• Siteimprove scant per webpagina op de 50 succescriteria van de WCAG 2.1, niveau AA. Per pagina zijn de issues te zien en vind je een link naar de W3C-website, waar uitgelegd staat hoe je aan het betreffende criterium kunt voldoen.
  Deze extensie is er voor Chrome en voor Firefox.  Een handige tool bij het opsporen en verbeteren van fouten, maar soms toont deze check ook veel zogenaamde "false positives" (zaken die mogelijk fout kunnen zijn maar die bij nadere inspectie toch goed zijn).
• Axe  voor Chrome, Firefox en Android. Deze extensie geeft wat minder resultaten maar ook wat minder 'false positives'. 
•  Wave scant per webpagina op de 50 succescriteria van de WCAG 2.1, niveau AA. Ook toont Wave alle interactieve elementen.
• WCAG Colour Contrast checker

Let op: Bovenstaande extensies zullen nooit alle toegankelijkheidsissues signaleren, hiervoor is ook altijd een handmatig onderzoek nodig.

Wat je zelf kunt doen

• Zoom in op de site, zoals veel mensen met een visuele beperking zullen doen, om te kijken hoe deze er dan uit ziet. Vallen er dingen weg of over elkaar? Is de schermindeling nog goed? Om dit te testen kun je bijvoorbeeld in Chrome via de settings de font size op 'very large' zetten en de page-zoom verhogen. Als als je onder Windows werkt: door middel van de windowstoets plus + kun je het beeld ook vergroten.
• Je kunt de ervaring van iemand met tunnelvisie simuleren door een vuist te maken, deze voor één oog houden en dan door een klein gaatje naar het scherm kijken. Je zult dan bijvoorbeeld merken dat je op een formulier moet zorgen dat de invulvelden dicht bij de vraag moeten staan.

Een uitgebreide lijst van alle mogelijke tools is te vinden op https://www.w3.org/WAI/ER/tools/

Sommige issues zijn echt heel lastig om op te lossen, bijvoorbeeld als het gaat om de toegankelijkheid van bewegend beeld. Op de site van DigiToegankelijk vind je een overzicht van de uitzonderingen op de toegankelijkheidsvoorschriften.

Trainingen

De VNG organiseert met behulp van een aanjaagteam een nieuwe ondersteuningsregeling, digitale toegankelijkheid. De trainingen zijn bedoeld voor leveranciers/ontwikkelaars van apps en voor medewerkers van gemeenten (en andere overheden) die betrokken zijn bij het beheer van mobiele apps of daar opdrachten toe geven. Meer informatie is te lezen op de pagina digitoegankelijk.nl/ondersteuning. 

In dit artikel van de VNG wordt beschreven hoe digitale toegankelijkheid meegenomen kan worden in de inkoopprocedure. In dit artikel staat een checklist waar leveranciers aan kunnen geven in hoeverre hun product voldoet aan de succescriteria van de WCAG 2.1.

• Nederlandse  vertaling van de richtlijnen van de WCAG 2.1
• Een goede leeswijzer om de normen te begrijpen
• De quickref van de W3C biedt de mogelijkheid om filters toe te passen, zodat je snel de normen kunt vinden die op jouw werkgebied van toepassing zijn.
• Web Accessibility Initiative
• Stichting Drempelvrij.nl controleert en beheert het waarmerk
• Meld je aan voor de nieuwsbrieven van  Firmground, Stichting Accessibility, Swink, Cardan Technobility om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen rondom digitale toegankelijkheid.
• Dutch Digital Accessibility Index
• Appt: platform voor app toegankelijkheid
• https://documenten-en-toegankelijkheid.nl/

Stuur je vraag naar teamonline@nijmegen.nl