Sociaal jaarverslag 2023

Dit cijfer is gebaseerd op de ambtelijke organisatie. Het bestuur en de griffie zijn hierin niet meegenomen. 

Tabel met kerncijfers (belangrijkste cijfers) over medewerkers

* Dit cijfer is gebaseerd op de ambtelijke organisatie. Dit betreft de medewerkers die in loondienst zijn van gemeente Nijmegen. Het bestuur en de griffie is hierin niet meegenomen. 

De gemeente Nijmegen ontwikkelt zich tot een wendbare en resultaatgerichte netwerkorganisatie waarin de opgaven van de stad centraal staan. Eén inclusieve organisatie die zich continu en op alle niveaus aanpast aan de veranderingen in haar omgeving. Er is ruimte voor iedereen en mensen worden ingezet op basis van hun talenten. Een diverse personeelssamenstelling is cruciaal voor de toegankelijkheid en effectiviteit van een organisatie die de opgaven van de stad centraal stelt. 

Formatie en bezetting 

De formatie van de Gemeente Nijmegen is dit jaar opnieuw gestegen. De toegestane formatie was 1.506 fte in 2022 en 1.592 fte in 2023. Het aantal medewerkers is met 124 mensen gestegen. Van 1.722 in 2022 naar 1.846 in 2023. 

Leeftijd en geslacht 

De gemiddelde leeftijd blijft de laatste jaren dalen. In 2019 was de gemiddelde leeftijd nog 50,0 jaar. In 2023 was de gemiddelde leeftijd gedaald naar 47,5 jaar. 
Het percentage jongeren tot 30 jaar is gestegen naar 9% in 2023, t.o.v. 8% in 2022. Het percentage medewerkers van 50-59 jaar is opnieuw licht gedaald t.o.v. vorig jaar. Het percentage medewerkers van 60 jaar of ouder is ook licht afgenomen t.o.v. vorig jaar, namelijk 21%. Het aandeel vrouwen binnen de gemeente bleef gelijk t.o.v. vorig jaar. In 2023 was 56% van de medewerkers vrouw. 

Medewerkers naar leeftijd en geslacht 31 december 2023

Medewerkers naar leeftijd 2021 - 2023

Gemiddelde leeftijd 2021 - 2023

Medewerkers naar functieniveau en geslacht 31 december 2023

Leidinggevenden

Er waren in 2023 in totaal 72 leidinggevenden binnen de gemeente Nijmegen. Dit is bijna 4% van het totaal aantal medewerkers. In vergelijking met een jaar eerder is het aantal leidinggevenden iets afgenomen. In 2023 was er ongeveer 1 leidinggevende op 25 medewerkers. Een deel van de leidinggevenden heeft niet alleen leidinggevende taken, maar zijn ook ‘meewerkende voormannen/vrouwen’. Dit geldt voor alle teamleiders en voor een deel van de managers. 

In 2020 en 2021 waren er meer vrouwelijke dan mannelijke leidinggevenden. In 2022 is het aandeel vrouwelijke leidinggevenden gedaald, en in 2023 zien we weer een kleine stijging. Bijna de helft van de leidinggevenden (49%) was vrouw. 
In 2023 namen alle leidinggevenden net als het jaar daarvoor deel aan de leiderschapsdagen, waarin inspiratie en ontmoeting centraal stonden. 

Leidinggevenden naar geslacht en echelon per 31 december 2023

Vrouwelijke leidinggevenden 2021 - 2023

Banenafspraak

Eind 2023 had gemeente Nijmegen 78 garantiebanen ingevuld, dit is in aantallen een lichte stijging ten opzichte van vorig jaar. Een garantiebaan is een baan waarop een medewerker met een arbeidsbeperking werkt die geregistreerd staat in het doelgroepenregister van het UWV. Uit een landelijke meting is gebleken dat mensen in deze doelgroep gemiddeld 25,5 uur per week werken. Eén garantiebaan is daarom 25,5 uur werk. 

Vanaf 2018 geldt de quotumwet, waarbij er een quotumpercentage gesteld wordt waar organisaties aan moeten voldoen. De 78 garantiebanen is 4,3% van de totale formatie. Het gestelde quotumpercentage voor 2023 was 2,76%. We zitten dus nog steeds ruim boven het gestelde quotum. 

Garantiebanen 2021 - 2023

Ontwikkelingen

Onze organisatie groeit en we zien al een aantal jaar op rij een stijging van het aantal medewerkers dat werkzaam is binnen de organisatie. In de organisatieontwikkeling wordt aandacht besteed hoe we hier als organisatie mee om moeten gaan en onze bedrijfsvoering op moeten aanpassen.

Om de opgaven van de stad goed te kunnen doen, is het belangrijk om een wendbare en flexibele netwerkorganisatie te zijn. We willen een organisatie zijn waar medewerkers kansen krijgen om hun talenten te benutten. Daarnaast willen we een aantrekkelijk werkgever zijn, zowel voor huidige als voor nieuwe medewerkers. We zetten daarom extra in op een goede interne werkverdeling en op onze externe arbeidsmarktcommunicatie. 

Instroom, Inhuur en Uitstroom 

In 2023 zijn er 282 medewerkers ingestroomd. Dit is een stijging ten opzichte van 2022, toen er 225 mensen instroomden. De instroom bestaat uit mensen die aangenomen zijn op een vacature, mensen die zijn aangenomen op vacatures die nog in 2022 gemeld zijn én mensen waarvan het dienstverband, in het kader  van ons inhuurbeleid, van inhuur is omgezet naar een vast of tijdelijk dienstverband.
In 2023 was 24% van het totaal aantal instromers 29 jaar of jonger. Daarnaast zien we dat 32% van de instroom in de leeftijdscategorie 30 tot en met 39 jaar zit.

In 2023 is de totale inhuur als financieel volume ten opzichte van 2022 gestegen. Inhuur maakte 18% uit van de totale kosten die aan personeel werden uitgegeven. Daarbij geldt wel dat in het afgelopen jaar veel inhuur is ingezet voor crisisopvang vluchtelingen, de leefgeldregeling en energietoeslag. 
Meer informatie over de inhuurkosten staat in de Jaarrekening. 

We zien een lichte stijging van de uitstroom in 2023. In 2023 stroomden 162 mensen uit, in 2022 waren dit nog 157 mensen.  
De cijfers in de tabel ‘uitstroom naar ontslagreden’ laten zien dat ontslag op eigen verzoek het meest voorkomt (44%). 

Instroom 2023 naar vast/tijdelijk

Instroom 2021 - 2023 naar leeftijd als % van totale instroom

Instroom tijdelijke ambtelijke arbeidsovereenkomsten 2021 - 2023 naar leeftijd

Uitstroom 2021 - 2023 naar leeftijd als % van de totale uitstroom

Uitstroom 2021-2023 naar ontslagreden

Vacatures en sollicitanten

In 2023 waren er 162 vacatures. Dit is een grote stijging ten opzichte van 2022 (138 vacatures). Dit is te verklaren door de krappe arbeidsmarkt waar we ons in bevinden. Die krapte merken we met name in specialistische functies en in het fysieke domein. Om deze vacatures succesvol in te vullen hebben we speciale aandacht voor Werving en Selectie. We hebben een nieuw werkgeversmerk, maken onze wervingsteksten gerichter en maken effectiever gebruik van onze netwerken. 
Het aantal sollicitanten is in 2023 gestegen naar 3.023.  

Vacatures 2020 - 2022

Sollicitanten 2021 - 2023

Resultaatopdrachten en reacties

Door de invoering van Oversteek zijn er sinds 2018 geen interne vacatures meer en wordt al het vrijkomend werk uitgevraagd in een resultaatopdracht. 
In 2023 waren er 242 resultaatopdrachten (Rop's). Hiervan zijn 105 Rop's vervuld. Totaal zijn er 137 Rop's niet vervuld en omgezet in een vacature. Op 31 december 2023 waren er nog 8 openstaande Rop’s.
Er kwamen in 2023 in totaal 293 reacties op de Rop's. Dit is vergelijkbaar ten opzicht van 2022, toen waren er nog 300 reacties op de Rop's. 

Resultaatopdrachten 2021 - 2023

Reacties resultaatopdrachten 2021 - 2023

Doorstroom

De interne mobiliteit, de doorstroom naar ander werk, is in 2023 in aantal medewerkers iets gestegen ten opzichte van 2022. Omdat er meer medewerkers in dienst waren dan vorig jaar, is het doorstroompercentage iets gedaald. Van 13,9% in 2022 naar 13,3% in 2023. Onder doorstroom verstaan wij medewerkers die gematcht zijn op een resultaatopdracht van Oversteek of medewerkers die in het kader van herverdeling van werk doorgestroomd zijn naar een andere functie. Eventuele reorganisaties vallen niet onder het doorstroomcijfer.

Doorstroom 2021 - 2023

Herschikkers

Herschikkers zijn medewerkers die buiten hun eigen schuld hun functie kwijt zijn geraakt, door reorganisaties /bezuinigingen. In 2023 was er één herschikker. Het totaal aantal herschikkers is hiermee gelijk gebleven ten opzichte van 2022. 

Ontwikkelingen

Het aantal jongeren dat instroomt in de organisatie neemt toe. Om deze jongeren ook te blijven boeien, gaan we aan de slag met onboarding, waarin niet alleen binden, maar ook boeien centraal zal staan.  
We zien dat de uitstroom in de afgelopen jaren toeneemt. Om te bepalen waar dit aan ligt en eventueel te leren van de dingen die we doen, gaan we meer inzetten op offboarding. Bijvoorbeeld het voeren van exitgesprekken.  

NijmegenSchool

Sinds de COVID-pandemie was 2023 het eerste jaar waarin de trainingen van NijmegenSchool volledig op de reguliere manier werden aangeboden. Hierdoor waren er ook weer deelnemers uit de regio.  

In totaal werden er 188 trainingen aangeboden, bestaande uit 142 trainingen uit het open aanbod en 46 maatwerktrainingen. Het aantal inschrijvingen steeg van 989 in 2022 naar 1.594 in 2023. In 2023 hebben 42 regiocollega’s deelgenomen aan een NijmegenSchool-training.

Trainingen en inschrijvingen NijmegenSchool 2021 - 2023

Studytube

Veel medewerkers volgden naast de trainingen van NijmegenSchool ook online trainingen via ons online leerplatform Studytube. In 2023 werden er in totaal 28.328 online trainingen gevolgd, waarvan 86% toegewezen trainingen waren. Voorbeelden hiervan zijn de leerlijn over ransomware en het introductieprogramma voor nieuwe medewerkers.

Gesprekken die werken

In 2023 is de nieuwe manier van gespreksvoering ‘Gesprekken die werken’ ingevoerd. Gesprekken die werken is een vormvrije manier van gesprekvoering, waarbij de ontwikkeling van medewerkers centraal staat. In 2023 heeft 45% van de medewerkers minimaal één geregistreerd gesprek gevoerd met diens leidinggevende. Dit is een lichte stijging ten opzichte van 2022, toen was van 40% van de medewerkers minimaal één gesprek gevoerd. 

De percentages in de tabellen zijn gebaseerd op de geregistreerde verslagen van de gesprekken tot en met januari 2024. Medewerkers die in het betreffende jaar zijn uitgestroomd en medewerkers die na 1 juli in dat jaar zijn ingestroomd worden niet meegeteld.

Gesprekken die werken 2021 - 2023

Stages

In 2023 waren er in totaal 135 stagiaires werkzaam binnen de gemeente Nijmegen. Dit aantal blijft al een aantal jaren redelijk gelijk. De gestelde norm van 1 stagiair op 20 medewerkers wordt ruimschoots gehaald. 
In 2023 werkten er 2 medewerkers op een werkervaringsplaats bij de gemeente, dit is één medewerker minder dan in 2022.

Stagiaires 2021 - 2023

Ontwikkelingen

We zien dat het aantal aanmeldingen van NijmegenSchool-trainingen weer bijna terug op het oude aantal zit van voor de COVID-pandemie. Daarnaast leren medewerkers sinds de invoering van Studytube in 2021 ook steeds meer online en bieden we als organisatie online leerlijnen aan waarvan het in het kader van ambtelijk vakmanschap belangrijk is dat men de juiste kennis en vaardigheden opdoet. 
We vragen veel van medewerkers om mee te kunnen in de veranderende samenleving. Om leeronderwerpen slim op elkaar af te stemmen en de juiste interventies te kiezen voor een aan te leren onderwerp is in 2023 het scrumteam Nijmegen van Nu gestart. Hiermee voorkomen we dat medewerkers overgevraagd worden, maar bieden we toch een continu leer- en ontwikkelprogramma. In 2024 zal het digitaal samenwerken met Microsoft 365 een belangrijk leeronderwerp worden voor de hele organisatie.

Een volledige werkweek bij de gemeente bestaat uit 36 uur, maar niet iedereen wil of kan deze uren maken. In dit hoofdstuk laten we zien hoe veel medewerkers gebruik maken van verlofvormen zoals ouderschapsverlof en generatiepact, hoe veel medewerkers in deeltijd werken, wat het verzuimcijfers over 2023 was en hoe dit verzuim is opgebouwd.  We sluiten af met informatie over onze vertrouwenspersonen.  

Levensloop-, ouderschapsverlof, aanvullend geboorteverlof en generatiepact 

In 2023 zien we dat het aanvullend geboorteverlof opnieuw licht is gestegen. In 2022 maakten 19 medewerkers gebruik van het aanvullend geboorteverlof, in 2023 waren dit 23 medewerkers.
We zien ook een stijging in het gebruik van ouderschapsverlof. In 2023 maakten 99 medewerkers hier gebruik van. Het gebruik van de levensloopregeling is niet meer aan de orde. De levensloopregeling bestaat niet meer en de overgangsregeling liep tot en met december 2021. Vanaf volgend jaar staat dit cijfer daarom niet meer in het Sociaal Jaarverslag.

In 2017 is het Generatiepact, een verlofregeling waarmee men minder kan werken met behoud van pensioenopbouw, ingevoerd. Medewerkers konden tot 1 september 2022 instappen in deze verlofregeling, hierdoor daalt het aantal deelnemers vanaf nu. In 2023 maakten nog 196 medewerkers gebruik van het generatiepact. 

Opname ouderschapsverlof, aanvullend geboorteverlof, levensloop en generatiepact 2021 - 2023

Werken in voltijd en deeltijd

Het percentage deeltijd-medewerkers is bijna gelijk gebleven met vorig jaar, namelijk 46%. Wel zien we nog steeds dat meer vrouwen dan mannen in deeltijd werken; 62% van de vrouwen had in 2023 een contract van minder dan 36 uur per week. 

Medewerkers in deeltijd naar geslacht 31 december 2023

Verzuim

De gemeente streeft al een aantal jaar naar een verzuimcijfer dat dicht bij de Verbaannorm ligt. De Verbaannorm geeft een indicatie van het haalbare verzuimniveau binnen de organisatie, afgezet tegen het ingeschatte, haalbare verzuim in heel Nederland. De norm ligt voor 2023 op 3,2%. Het verzuimpercentage over 2023 ligt voor de Gemeente Nijmegen op 5,4%. Dit is een gelijk aan het verzuimpercentage van 2022. 

In 2023 heeft 57,1% van de medewerkers niet verzuimd. Met onze specialisten verzuim houden we grip op het verzuim en worden managers ondersteund in de juiste verzuimaanpak. 

Verzuimcijfers 2021 - 2023

Verzuimduur in 2023

Vertrouwenspersonen

Bij de gemeente Nijmegen kennen we interne vertrouwenspersonen die zich richten op de aanpak en preventie van ongewenste  omgangsvormen en integriteit binnen de organisatie. Deze vertrouwenspersonen worden gefaciliteerd op het gebied van scholing, tijd en financiën. 
Onder ongewenste omgangsvormen wordt verstaan: intimidatie, seksuele intimidatie, pesten, racisme en discriminatie, agressie en geweld. Het beleid waarop het werk van de vertrouwenspersonen is  gebaseerd, is opgenomen in de Arbowet. De verantwoordelijkheid voor preventie en aanpak van ongewenste omgangsvormen en integriteit ligt in de lijn. Leidinggevenden zelf zijn verantwoordelijk voor goede omgangsvormen binnen hun eigen onderdeel of afdeling. 
Alle vertrouwenspersonen zijn gecertificeerd middels de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen (LVV). We hebben binnen gemeente Nijmegen een team van 5 vertrouwenspersonen.
De vertrouwenspersonen worden benoemd door het College van B&W. De taken van de vertrouwenspersonen zijn: intake en begeleiding van meldingen, adviseren van de leidinggevenden, voorlichting en preventie, registratie en afleggen van verantwoording in het jaarverslag. Verdere informatie over de vertrouwenspersonen is te vinden op ons intranet; iNsite. Van een melding is sprake als een medewerker last ondervindt van ongewenst gedrag of niet-integer handelen en hierover contact opneemt met een vertrouwenspersoon. Deze meldingen variëren in zwaarte van een eenmalig overleg, tot een aantal gesprekken verspreid in de tijd. Van een klacht is pas sprake als er formeel een klacht wordt ingediend  bij de VNG-klachtencommissie voor ongewenste omgangsvormen.

In 2023 is sprake geweest van 21 meldingen bij de vertrouwenspersonen, waarvan 1 melding al eerder gemeld is (de cijfers van 1 vertrouwenspersoon zijn door omstandigheden niet opgenomen in dit verslag). Dit zijn 0,9 meldingen per 100 medewerkers. Deze aantallen liggen iets hoger dan de voorgaande jaren. De oorzaak hiervoor kan deels liggen in het feit dat sinds 2023 ook de cijfers van de vertrouwenspersonen integriteit worden meegenomen in het sociaal jaarverslag. Het blijft echter altijd lastig om een uitspraak te doen over de interpretatie van een hoger of lager aantal meldingen bij de vertrouwenspersonen. 

In 2023 betrof 57% (12) van de meldingen verstoorde arbeidsverhoudingen, al dan niet in combinatie met ander ongewenst gedrag. In 24% (5) van de gevallen had het te maken met pesten. Daarnaast hadden 4 meldingen betrekking op integriteit. In 17 gevallen is de melding door vrouwen gedaan en in 9 gevallen door mannen (waarbij 1 melding door meerdere mensen gedaan kan zijn). 

Meldingen bij vertrouwenspersonen 2021 - 2023

Ontwikkelingen

Met een verzuimpercentage van 5,4%, zitten we boven de gestelde Verzuimnorm. Het oplopen van het verzuim is een ontwikkeling die landelijk te zien is. 
De verzuimcijfers zoals beschreven in dit Sociaal Jaarverslag komen uit het dashboard verzuim. In het cijfers over de meldingsfrequentie zien we een afwijking ten opzichte van voorgaande jaren. Deze afwijking kunnen we op dit moment niet verklaren en wordt in 2024 verder uitgezocht.