Tienpuntenplan inwonersparticipatie (uit initiatiefvoorstel gemeenteraad)

Doel

Hoe kunnen de gemeenteraad, het college, ambtenaren en de stad goede gesprekken voeren en samenwerken? Daar gaat inwonersparticipatie over.

Inhoud

De gemeenteraad van Nijmegen heeft een initiatiefvoorstel over inwonersparticipatie aangenomen. Dit voorstel is uitgewerkt in 10 punten.

1 Inwonersparticipatie

Inwonersparticipatie is ‘Inwoners betrekken bij gemeentelijke plannen die voor hen bedoeld zijn en ruimte geven aan initiatieven van inwoners zelf’. Met ‘inwoners’ bedoelen we inwoners(groepen), instellingen en bedrijven.

Het college bepaalt wanneer participatie plaatsvindt. Verder spreken we dit af: 

  1. We zorgen voor voldoende participatie bij projecten uit de programma’s Wonen en Stedelijke Ontwikkeling, Wijken, Openbare Ruimte, Mobiliteit. 
  2. We communiceren op verschillende manieren over participatie. Daarbij zeggen we duidelijk wat wel en wat niet kan. Het bordje met uitleg over het snoeibeleid bij de rododendrons in het Goffertpark is hiervan een goed voorbeeld.  
  3. Als we informatiebrieven sturen, kijken we goed naar voor wie het onderwerp belangrijk is. Deze mensen krijgen dan de brief. Soms is het nodig om ook naar de omgeving te kijken. Als we bewoners van een straat een brief sturen over het vervangen van bestrating, kan die brief interessant zijn voor de hele wijk. Bijvoorbeeld als we in die straat ook bomen moeten kappen.

2 Met inwonersparticipatie bedoelen we

dat inwoners meepraten over veel verschillende onderwerpen: van speeltoestellen in de openbare ruimte tot het geven van de juiste zorg en ondersteuning, van economische visies tot het bouwen van sportaccommodaties. Wij willen de participatie bij deze onderwerpen beter regelen.

3 Dat inwoners meepraten over wat we doen is niet nieuw

We hadden al het ambitiedocument ‘Meedoen in Nijmegen: inspraak, participatie en actief burgerschap in Nijmegen’ uit 2012. Daarnaast de Nijmeegse Participatie Checklist en de in 2016 opgestelde werkwijze voor bewonersparticipatie bij gemeentelijke projecten in de openbare ruimte ‘Samen maken we het’. Dit plan gaat hiermee verder. Binnen het thema ‘Samenwerken met de stad’ werken we dit plan in het voorjaar van 2020 verder uit. 

4 Participatie is een proces

waarin inwoners en gemeente actief ideeën uitwisselen en van elkaar leren. Er zijn verschillende fases in dit proces. Elke fase heeft een doel:

  1. Fase van samen denken: ideeën ophalen of samenvoegen
  2. Fase van samen besluiten
  3. Fase van samen doen: bijvoorbeeld samen het groenonderhoud van een parkje in de wijk regelen
  4. Fase van samen leren: wat gaat goed en minder goed in de uitvoering
    Participatie kan gaan om denken, besluiten, doen en leren, maar dat hoeft niet. De gemeente heeft ook projecten waarin participatie niet past. Het college geeft bij elk raadsvoorstel in een samenvatting aan óf en zo ja in welke fase van
    participatie en op welke manier inwoners meepraten. In deze samenvatting staan de  antwoorden op de vragen bij punt 9. Dit geldt ook voor projecten die niet via de raad gaan.

5 Bij digitale inwonersparticipatie

onderzoeken we hoe we inwoners en raadsleden digitaal kunnen informeren over wat er speelt in de buurt en in de stad. Daarbij bekijken we ook onder welke voorwaarden en in welke fase we inwonersparticipatie gebruiken. 

Tijdens projecten maken we een stakeholdersanalyse. Dat is een overzicht van alle personen, organisaties en bedrijven voor wie het project belangrijk is. Daarin staat ook wie we op welke manier moeten informeren in een bepaalde fase.  

6 Bij projecten met grote financiële of emotionele gevolgen

of waar inwoners direct mee te maken krijgen, vraagt het college aan de raad van tevoren om voorwaarden mee te geven. 

De gemeenteraad kan een participatieproces stopzetten als zij dat nodig vindt. Dit valt binnen de bevoegdheid van de raad en gebeurt zeer zorgvuldig.   

7 Als de gemeente werken/ taken/projecten uitbesteedt

aan andere organisaties of personen blijven de afspraken over participatie gelden. 

8 We controleren en evalueren projecten met participatie

Dit doen we omdat we beter willen worden in hoe we inwoners laten meepraten. Hoe we dit doen, nemen we mee in de uitwerking van het plan. 

9 Bovenstaande punten zorgen ervoor

dat de gemeente in elk project - of er nu wel nu wel of geen inwonersparticipatie is - in de voorbereiding van haar werken/taken/projecten, minimaal de volgende vragen beantwoordt:

  1. Wat zijn de voordelen om inwoners wel/niet te laten meepraten?
  2. In welke fase(n) praten inwoners mee en met welk doel?
  3. Waarom gebruiken we een bepaalde vorm van participatie?
  4. Welke afspraken en verwachtingen zijn belangrijk in het participatieproces? En hoe communiceren we dit?
  5. Welke risico's zijn er in elke fase van participatie? Welke maatregelen nemen we om dit te controleren?
  6. Welke afspraken maken we met inwoners en hoe communiceren we die?
  7. Hoe evalueren we?

10 De gemeenteraad kijkt jaarlijks bij tenminste 2 projecten mee

in het bepalen van rollen en afspraken in het participatieproces. Tenminste één van die projecten gaat over meer dan alleen de fase van samen denken. 

Als raad bepalen we de afspraken en hier stellen we vragen over aan het college. We spreken ons niet uit over de uitkomsten, tenzij deze voldoen aan de afspraken.